Sićevačka klisura Srbija, Niš
Sićevačka klisura je deo rečne doline Nišave nastala intenzivnim usecanjem njenog vodenog toka u stensku masu, između severnih ogranaka Suve planine, i južnih ogranaka Svrljiških planina. Nalazi se 14 km istočno od Niša, između sela Prosek (nizvodno) i naselja Dolac (uzvodno). Duga je oko 17 km (15,9) i spaja Nišku kotlinu sa Belopalanačkom kotlinom. Takođe je i najkraća veza između srednjeg i donjeg Ponišavlja, odnosno između gornjeg i donjeg dela srednjeg Nišavlja.
Klisura je podeljena na dve geografske celine, gornju — Crnčansko-gradištanski kanjon, i donju — Ostrovičku klisuru. Gornji deo je uži i sličniji kanjonu (od Ostorvice do Dolaca), dok je donji (od Proseka do Ostrovice sa širokim blagim padinama. Klisura je oivičena Svrljiškim planinama sa severa i obroncima Suve planine s juga.
Kroz Sićevačku klisuru, paralelno sa Nišavom, izgrađeni su železnička pruga (1886/1887) i nišavski međunarodni magistralni put (1964). Nišavska železnica koja prolazi kroz dolinske useke Sićevačke klisure deo je velike svetske železničke magistrale (London—Pariz—Beograd—Niš—Sofija—Istanbul), a magistralni put E-80, istočni krak Koridora 10, deo velike panevropske magistrale (Salcburg—Zagreb—Beograd—Niš—Sofija—Istanbul), i veza preko Male Azije sa ostalim područjima sveta.
Zbog živopisnih predela, očuvanih geomorfoloških osobina i prirodnih vrednosti sa pretežno očuvanim prirodnim ekosistemima i jedinstvenom florom i faunom, od 2000. Sićevačka klisura je proglašena za Park prirode II kategorije zaštite, u Skladu sa Zakonom o zaštiti prirode Republike Srbije.
Kao zaštićeno područje sa značajnim ekološkim i kulturnim dobrima, područje Sićevačke klisure namenjeno je očuvanju ukupne geološke, biološke i predeone raznovrsnosti Srbije, i zadovoljenju naučnih, obrazovnih, duhovnih, estetskih, kulturnih, turističkih, zdravstveno-rekreativnih potreba i ostalih delatnosti usklađenih sa tradicionalnim načinom života na ovom prostoru i načelima održivog razvoja.
Na jugoistočnom obodu Niške kotline tektonska izlomljenost terena omogućila je intenzivan proces krasifikacije krečnjačke mase. U višim partijama krečnjaci sadrže sve, kako površinske tako i podzemne morfološki razvijene oblike krasa. Na istočnom obodu pruža se prostrana Kunovička površ, koja je u oblasti Sićevačke klisure pretežno posebna morfotektonska i predeona celina i u koju je usečena Sićevačka klisura Nišave. Sa severne strane ona ograničava Suvu planinu, a sa južne Svrljiške planine. Posle Đerdapske klisure, najduža je probojnica u Srbiji.
Sićevačka klisura predstavlja probojnicu reke Nišave kroz Kunovičku površ koja teče između južnih padina Svrljiških planina i Suve planine. Kompozitna Sićevačka klisura predisponirana je glavnim nišavskim rasedom duž kojeg su stvarane i potolineNiške i Belopalanačke kotline. Rasednim linijama i zonama određen je pravac usecanja, najpre jezerskim otokom, kasnije, nasleđenom dolinom Nišave.
Sićevačka klisura je duga 17 km, a u najužem delu (Gradiškom kanjonu) duboka između 260 do 360 m. Ona spaja Belopalanačku kotlinu na istoku sa donjim Ponišavljem, na zapadu. Podeljena je Ostrovičkom kotlinom na gornji — kanjonski i donji — klisurasti deo. Kanjonski deo je dug 7 km; usečen je između Oblika (901 m) na levoj i Pleša (1327 m) na desnoj strani. Na ulazu, ispod sela Gradišta, kanjon je dubok 260 m, a na izlazu, kod manastira Svete Petke Iverice 360 m. Kanjonski deo klisure usečen je u „dolinskom podu” — zaravni, širokoj na ulazu 500—600 m, a kod Sv. Petke — na izlazu, svega 50 m. Dolinski podovi u klisuri povijaju se u vidu lukova ili svodova. Kompozitna Sićevačka klisura predisponirana je glavnim nišavskim rasedom duž kojeg su stvarane i potoline Niške i Belopalanačke kotline. Rasednim linijama i zonama određen je pravac usecanja, najpre jezerskom otokom, kasnije, nasleđenom dolinom Nišave.
Za postanak i današnji izgled Sićevačke klisure od velikog su značaja i najmlađa ubiranja. Rezultat ovih ubiranja su visoki lučni svodovi koji se javljaju u gornjem, kanjonskom, delu klisure kao posledica „najmlađih tektonskih procesa tokom kojih se Nišava usecala, a okolni planinski venci izdizali, što je označilo Sićevačku klisuru i kao ascendentnu dolinu“.
Sićevačka klisura počinje kod naselja Proseka gde se završavaju ogranci Svrljiških planina i Suve planine, i odatle se pravcem zapad—istok proteže 17 kilometara lučno sve do sela Crnče, gde ogranci ovih planina napuštaju Nišavu.
Na istoku, Sićevačka klisura se graniči sa Belopalanačkom kotlinom, a na istoku s donjim Ponišavljem. Podeljena je Ostrovičkom kotlinom (oko 2 km) na donji (klisurasti) dug 8,4 km, i gornji (kanjonski deo) dug 5,5 km. Kanjonski deo usečen je između Oblika (901 m) na levoj i Pleša (1327 m) na desnoj strani klisure.
Sićavačka klisura se prema reljefu i prohodnosti (uzvodno od Niša prema Beloj Palanci) može podeliti u četiri međusobno povezana dela (s tim što prvi i drugi pripadaju donjem klisurastom, treći Ostrovičkoj kotlini, a četvrti kanjonskom delu):
Tekst preuzet sa sajta: wikipedia
Putovanja.info
Iskustva i utisci turista sa putovanja.
Putujsigurno.rs
Iskustva putnika sa turističkim agencijama
auf der Karte finden