Caričin Grad (Justiniana Prima), se nalazi na 7 km od Lebana, a 30 km od Leskovca, arheološki lokalitet iz VI veka, jednog od najvećih i najznačajnijih vizantijskih gradova u unutrašnjosti Balkana. Podigao ga je veliki vizantijski Car Justinijan I (527-565) prema mnogim izvorima u znak zahvalnosti kraju u kome se rodio.

Caričin Grad leži na blagim padinama koje se spuštaju od planine Radan ka leskovačkoj kotlini. Samo nalazište prostire se na platou od 42.000m².

Prvi opis ruševinadao je Mita Rakić 1880. godine u listu Otadžbina.

Istraživanja na arheološkom lokalitetu Caričin Grad započeta su 1912. godine, ali su ubrzo zaustavljena usled ratova. Nastavljena su 1936. godine pod pokroviteljstvom Srpske kraljevske akademije i Univerziteta u Beogradu, a prekinuta su 1940. godina. Istraživanja su zatim obnovljena 1947. godine i trajala su do 1970. godine, a potom nastavljena 1975. godine a istraživanjima su se pridružili francuski arheolozi.

Prvi istraživač grada bio je Vladimir Petković, otkrićem veličine grada, ostacima mozaika, mnoštvom arhitektonske plastike, izneo je prve hipoteze da se radi o Justinijani Primi.

Istraživanjima pomoću georadara tokom 2015. godine otkrivene su ostaci još četiri crkve.

Grad je bio važan crkveni, administrativni i vojni centar, sedište novoosnovane arhiepiskopije Iustinianae Primae koja je imala jurisdikciju nad severnim Ilirikom čime je pravo Soluna ograničeno na južne delove provincije.

Bio je okružen bedemima, a pored spoljnih utvrđenja otkriveni su i unutrašnji bedemi koji grad dele na tri dela: Gornji, Srednji i Donji. Na najuzvišenijem mestu u gradu sagrađen je Akropolj - sedište crkvene uprave, okružen snažnim bedemima, u središnjem delu ističe se centralni kružni trg gde se odvijao javni život grada.

Gradske ulice su popločane pravougaonim krečnjačkim pločama, uokvirene pokrivenim tremovima sa stubovima na kojima se oslanjaju lukovi arkada. Na Akropolju se nalazi kompleks episkopske palate (imala je podno grejanje koje se zagrevalo toplim vazduhom - hipokaust), velika katedralna crkva sa tri apside, atrijumom i krstionicom, koji spada u red najmonumentalnijih spomenika vizantijske arhitekture na balkanskom poluostrvu. U stambenom delu grada, blizu trga - foruma, otkopana je trobrodna bazilika sa kriptom, pronađeni su fragmenti podnog mozaika i fresaka. Jugoistočno od foruma bila je treća crkva, krstoobrazna bazilika sa atrijumom. U predgrađu je otkopana dvojna bazilika i južno od nje peta bazilika, trobrodna sa trakseptom, narteksom i atrijumom, izvan gradskih zidina nađena je šesta crkva, trikonhos sa otvorenim narteksom i atrijumom, sve ove crkve podignute su u VI veku.

Spomenici crkvene i svetovne arhitekture po svojoj urbanističkoj postavci, po skupocenim mozaičkim podovima i raznovrsnom dekorativnom plastikom u potpunosti odgovaraju Prokopijevom opisu Justiniane Prime.

Naselje se snabdevalo vodom iz veštačkog jezera čija je brana bila dugačka 100, a visoka 6,15 metara.

Država: Srbija
Grad: Lebane

---

Putovanja.info
Iskustva i utisci turista sa putovanja.

Putujsigurno.rs
Iskustva putnika sa turističkim agencijama

Find on the map

---