Manastir Beška Crna Gora, Bar
Na Skadarskom jezeru, u okviru čuvene Zetske Svete Gore, nalazi se i ostrvo Beška (Beška Gorica, Brezovica) koga krase dve izuzetno značajne i lepe Zadužbinske Crkve iz poznog srednjeg veka. Jedna je Zadužbina Đurađa Drugog Stracimirovića Balšića, gospodara zetske i primorske zemlje i posvećena je Svetome Đorđu. Druga, posvećena Blagovestima, je Jelene Lazareve Balšić, kćerke Svetoga kneza Lazara i Đurađeve supruge, inače vladarke Zete nakon muževeljeve smrti.
Zadužbinske Crkve su ujedno i grobna mesta njihovih ktitora, dvoje supružnika, Đurađa i Jelene Balšić. Pretpostavlja se da je Crkva posvećena Svetom Đorđu sazidana krajem XIV veka. Crkva posvećena Blagovestima sagrađena je 1439. godine, odnosno 6948. po starom srpskom računanju vremena, kako je navedeno na dobro očuvanom ktitorskom natpisu.
Crkve, svaka na svoj način, pravi su biseri čuvenog zetskog klesarskog umeća. Plene svojim plemenitim razmerama i izvanrednom usklađenošću sa okolinom, inače poznatoj po svojoj nesvakidašnjoj lepoti.
Za Zadužbinu kćeri Svetoga kneza Lazara ključno je vezan čuveni Gorički Zbornik (1441/42), bogoslovsko delo igumana Manastira Vranjine u Zeti i Jeleninog duhovnika Nikona Jerusalimca napisano zahvaljujući Jeleninoj narudžbini, a u vezi ustrojavanja Manastira, Crkve i kelija oko nje, i Jeleninog monašenja na Gorici (Beška).
Inače, u tom periodu ostrvo Beška i Jelenina Zadužbina bili su centar Zetske Svete Gore, a Nikon Jerusalimac i njegova duhovna učenica Jelena Lazareva Balšić njene ličnosti-stožeri. Duhovnik Lazareve kćeri uobličio je monašku kulturu i duhovnost Zetske Svete Gore, u kojoj se predano negovao književni, prevodilački i prepisivački rad.
Inače, u okviru Zetske Svete Gore, uz ostrvo Beška i njene Svetinje, su i: najstariji Manastir (podignut između 1376. i1378. godine) poznat kao Starčeva Gorica (posvećen Bogorodici), na istoimenom ostrvu; Manastir Moračnik; Kom; Kosmač; Donji Brčeli; Tophana; zatim starije, Prečista Krajinska i Vranjina; i mlađe, Gornji Brčeli i Orahovo; u krugu Zetske Svete Gore su i Manastir Ćelija Dobrska, Crkva na Rumiji i Manastir Dajbabe (1897).
Putovanja.info
Iskustva i utisci turista sa putovanja.
Putujsigurno.rs
Iskustva putnika sa turističkim agencijama
Find on the map