Spomen-crkva Vaznesenja Gospodnjeg Srbija, Krupanj
Spomen-crkva Vaznesenja Gospodnjeg u Krupnju je srpska pravoslavna crkva u Krupnju podignuta u spomen žrtvama Prvog svetskog rata u Bici na Mačkovom kamenu i oko Krupnja 1914. godine. U kripti crkve se nalazi kosturnica u koju su doneti posmrtni ostaci poginulih vojnika.
Tokom pomena na Mačkovom kamenu 29. juna 1924. godine, ideju za izgradnju spomen obeležja su izneli načelnik rađevskog sreza Dušan Miladinović, sveštenik dobropotočki Petar Grujičić i školski nadzornik Kosta Nikolić. Tada je formiran odbor za podizanje Spomen crkve sa kosturnicom u Krupnju i Spomen kosturnice na Mačkovom kamenu. Kosta Nikolić je bio predsednik tog odbora.
Kada se ideja proširila na predlog ministra „na raspoloženju“ Milorada Vujičića 4. decembra 1924. osim krupanjskog osnovan je i beogradski odbor, čiji je predsednik bio Ljubomir Jovanović, predsednik narodne skupštine, a posle njegove smrti 1928. godine bio je Đorđe Vajfert, guverner Narodne banke. Generalni sekretar beogradskog odbora bio je Arčibald Rajs, koji je 1926. proglašen za počasnog građanina Krupnja i glavna ulica je nazvana po njemu.
Kopanje temelja za crkvu je počelo 16. avgusta 1926, a svečano polaganje kamena temeljca je bilo 23. septembra 1926. uz prisustvo episkopa šabačko-valjevskog Mihaila. Kamen za izgradnju je vađen u Kržavi, Likodri i Planini. Gradnja crkve je završena krajem 1929. godine, a pokrivanje krova limom 1930. godine. Unutrašnje uređenje je završeno 1932. godine.
Arhitekta crkve je bio Momir Korunović. Sa njim je postignut dogovor da crkva liči na manastirsku crkvu svetog Đorđa u Starom Nagoričanu, zadužbinu kralja Milutina iz 14. veka.
Ikonostas je oslikao Živorad Nastasijević. Visina ikonostasa je 7,80 m, a širina 8,80 m.
Udruženje Srpkinja „Kneginja Zorka“ iz Beograda darivalo je novoj crkvi zvono teško 400 kilograma, umetnički izrađen polijelej od čaura i dva velika svećnjaka (čiraka). Predsednica ovog udruženja bila je Milica Jovanović, rođena u Krupnju. U crkvi se nalazi 12 mermernih spomen ploča sa imenima poginulih.
Svečano osvećenje crkve i spomen kosturnice bilo je 18. septembra 1932. godine, bili su tu patrijarh srpski Varnava, episkop Mihailo, divizijski đeneral Milan Ječmenić kao izaslanik kralja Aleksandra, kao i komandant srpskih snaga na Mačkovom kamenu 1914. godine general u penziji Ljubomir Milić. Vest o ovom događaju ispratila je većina novina u Jugoslaviji, ali i češka i nemačka štampa.
Tokom Drugog svetskog rata 1941. godine Krupanj je bombardovala i zapalila nemačka kaznena ekspedicija. Crkva je ostala sačuvana jer se avionska bomba zarila u zid oltara i nije eksplodira, pa je posle rata demontirana.
Značajne obnove i radovi u ovom hramu bile su više puta, i to 1960, 1968, 1971, 1973, 1983 i 1992. godine. Posebno, krajem 2012. godine crkva je dobila novi freskopis.
U istoj porti nalazi se i stara crkva Vaznesenja Gospodnjeg iz 1842. godine, kao i novoizgrađena zvonara visine 22 metra osvećena 1994. godine.
Putovanja.info
Iskustva i utisci turista sa putovanja.
Putujsigurno.rs
Iskustva putnika sa turističkim agencijama
Zlokalizuj na mapie