Spomenik palim borcima i žrtvama fašističkog terora Srbija, Subotica
Godine 1944. na trgu ispred katedrale, zatečen je postament napravljen za vreme okupacije (1941-44). Mađarska uprava je ovde zamislila kompoziciju sa više figura, koja bi predstavljala simbiozu ratara i ratnika (utemeljivača i branitelja domovine).
Nakon rata, početkom pedesetih, završetak ovog spomenika poveren je čuvenom skulptoru Tomi Rosandiću (1878 – 1958), autoru kompozicije „Igrali se konji vrani“ ispred Narodne skupštine u Beogradu.
Stari umetnik se nije poveo za, u to vreme dominantnim, socijalističkim realizmom, već je kreirao spomenik trajne umetničke vrednosti.
Uz pomoć svojih saradnika, mladih vajara, među kojima je bila i Bajmočanka Ana Bešlić, stvoren je mauzolej u koji su položeni posmrtni ostaci žrtava fašističkog terora ili poginulih u otporu tokom rata.
Predstava pobede dobrog nad zlom ali bez atributa kao što su puške ili bombe, dao je ovom delu jedan univerzalan ideal. Iznad horizontalnog reljefa na kojem je predstava ovog borbenog kovitlaca, jeste devojka koja uzdignutim vencem iskazuje pijetet žrtvama.
Celom ambijentu doprinosi uređena cvetna aleja i travnjak sa kojima ovaj spomenik čini celinu.
Toma Rosandić rođen je u Splitu 1878. godine a na likovnoj sceni je prisutan od 1906. godine. Školovao se u Beču a potom naselio u Beogradu gde je živeo i radio. Tokom Prvog svetskog rata se povukao sa srpskom vojskom preko Albanije. Bio je jedan od osnivača Umetničke akademije u Beogradu 1937. godine i član Srpske akademije nauka.
Od 1947. godine vodi Majstorsku radionicu u kojoj su mu učenici bili mladi talentovani vajari, koji su već završili akademiju. Među njima je bila i Ana Bešlić, rodom iz Bajmoka.
Pri izradi spomenika u Subotici, Rosandić je dao ideju i usmeravao svoje saradnike, sa kojima je realizovao ovo delo. „Spomenik palim borcima i žrtvama fašističkog terora“ otkriven je 30. oktobra 1952. godine. Toma Rosandić je umro u Splitu 1958. godine.
Za sobom je ostavio brojne monumentalne skulpture, biste i spomenike.
Putovanja.info
Iskustva i utisci turista sa putovanja.
Putujsigurno.rs
Iskustva putnika sa turističkim agencijama
Zlokalizuj na mapie